به نقل از «باشگاه خبرنگاران»

چگونه با کودکان یک تا ۲ ساله برخورد کنیم؟

تاریخ انتشار: ۲۲ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۶۰۲۰۱۵

کودکی دوران حساس و همراه با کسب تجربه‌های بکر و تازه است. کودکان در سال‌های نخستین زندگی و حیات خود سعی دارند دنیای ناشناخته و مبهم خود را بشناسند و برای شناخت آن دست به هر کاری می‌زنند.

رفتار‌ها و واکنش‌های سنین مختلف در کودکان با یکدگیر متفاوت است؛ در نتیجه قصد داریم در سلسله گزارش‌هایی به بررسی ویژگی‌های رفتاری کودکان از سنین یک سالگی تا سنین ۷ سالگی بپردازیم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

با ما همراه شوید.

یک تا دو سالگی زمان مهمی برای رشد عاطفی و احساسات است. کودک قبل از یک سالگی خود را کشف کرده و بعد از یک سالگی، وقتی شروع به راه رفتن می‌کند به دنبال کشف چیز‌های جدید اطراف خود و شناخت دنیای خودش است.

جستجوی اطراف شروعی برای استقلال، رشد اجتماعی و عاطفی اوست؛ لذا نحوه برخورد با کودک بسیار مهم است. رفتار والدین می‌تواند نقطه اتکایی برای رفتار کودک در آینده باشد. آگاهی از ویژگی‌های رفتار و شخصیت کودک کمک به درک و رشد او می‌کند.

در این گزارش در ابتدا ویژگی‌های کودکان سنین ۱ تا ۲ سالگی را بیان کرده، سپس نحوه تعامل با این کودکان را شرح خواهیم داد.

برای برقراری ارتباط بهتر و موثر‌تر با کودک نوپا، بهتر است اول به شناخت کامل از کودک برسیم؛ زیرا در این صورت با شناخت کامل از کودک، خیلی راحت‌تر می‌توانیم با کودک ارتباط بگیریم و دلیل خیلی از پرخاشگری‌ها، لجبازی‌ها، جیغ زدن‌ها، داد و بیداد کردن‌هاو… کودک را بدانیم و با برخورد صحیح با او بتوانیم بهترین رابطه را داشته باشیم و بتوانیم چیز‌های زیادی را به کودک یاد بدهیم.

ویژگی‌های رفتاری کودک ۱۲ تا ۲۴ ماهه چیست؟

کودکان معمولا از یک و نیم سالگی مانند یک ترن هوایی شهربازی پر از شادی و چالش هستند. کودک ابتدا با احتیاط شروع به راه رفتن کرده و ذوق می‌کند از اینکه می‌تواند راه برود، اطرافش را لمس کند؛ سپس به طور مستقل شروع به راه رفتن کرده و حس استقلال شخصی در وی شروع به رشد است؛ لذا با لذت زیادی علاقه به دویدن، راه رفتن و بالا رفتن می‌کند. او منبعی از انرژی و لذت است که از کار‌هایی کوچک همچون لمس مجسمه پایین تلویزیون تا عروسک گوشه اتاق شروع به ذوق کردن می‌کند. برخی ویژگی‌های شاخص کودکان در یک سالگی تا دو سالگی مانند موارد زیر است:

کنجکاوی: کودک مانند یک دانشمند کوچک دوست دارد همه چیز را امتحان کند. اطرافش را به خوبی مشاهده می‌کند و به دنبال کشف چیز‌هایی جدید است. او با کاوش اطراف، یادگیری خود را افزایش می‌دهد.

تکرار رفتار‌های تصادفی و تغییر آن: کودک ممکن است یک کار را بار‌ها تکرار کند؛ مثلا ممکن است مکررا روی میز یا مبل برود و پایین بیاید.

تقلید: کودک در این سن می‌تواند از رفتار الگویی که حضور ندارد کپی کند. شروع به تقلید از رفتار‌های اطرافیان می‌کند. (عموما مادر و پدر یا خواهر و برادر.)

فعالیت روزمره و تخیلی:، چون بازنمایی ذهنی در کودک شروع شده، قادر به تقلید و ایجاد بازی‌های تخیلی و رفتار‌های تکراری است.

 

زود عصبانی شدن و لجبازی: کودک در این دوره شروع به راه رفتن و صحبت کردن کرده است، اما هنوز مهارت‌های حرکتی را به طور کامل یاد نگرفته است و عموما به خوبی نمی‌تواند صحبت کند و با تک کلمه منظور خود را می‌رساند؛ لذا وقتی نمی‌تواند خواسته خود را بیان کند و یا از کاری که دلش می‌خواد به تنهایی انجام دهد بر نمی‌آید زود عصبانی می‌شود و یا اگر بخواهید جلو وی را بگیرید با رفتار تند، لجبازی می‌کند و به شما نه می‌گوید.

در سنین یک تا دو سالگی کودک به چه فعالیت‌هایی علاقه دارد؟

کودک در این دوران کمتر با اسباب بازی‌های خود بازی می‌کند و بیشتر بازی با اشیاء واقعی خانه، خصوصا وسایل آشپزخانه را ترجیح می‌دهد.

انجام کار‌ها را به تنهایی دوست دارد؛ اما، چون غالبا مهارت لازم یا توان آن را ندارد، خرابکاری می‌کند.

کودک در این دوران اشیای اطراف را لمس می‌کند، می‌چشد، نگاه می‌کند و با گوش دادن به صدای بهم خوردن اشیاء، آن‌ها را مورد ارزیابی قرار می‌دهد.

مهمترین کوشش آن‌ها برای دستیابی به استقلال است؛ لذا شاید به همین دلیل است که اکثر کودکان در این سن تقریبا به هیچ نظمی پایبندی ندارند و همه چیز را شخصا آزمایش می‌کنند.

نزدیک دو سالگی، آموختن بازی برای شما و کودکتان بسیار لذتبخش است. از توپ‌ها و یا بادکنک‌های بزرگ استفاده کنید تا شانس او برای گرفتن آن‌ها بیشتر شود. او از این بازی لذت می‌برد، بدون توجه به اینکه توپ را گرفته است یا نه.

تاثیر رفتار مادر و پدر در کودک چگونه است؟

کودکان آیینه رفتار والدین هستند. کودک رفتار‌های شما را مثل دوربینی متحرک ضبط می‌کند. آن‌ها با گوش دادن به حرف‌های تربیتی شما و مقایسه آن‌ها با عمل شما یاد می‌گیرند. مثلا اگر بگویید شب‌ها مسواک بزن که دندانت خراب نشود، ولی خودتان مسواک نزنید، برای بچه این عمل درونی سازی نمی‌شود.

کودکان نوپا زمانی کار خود را به بهترین نحو ممکن انجام می‌دهند که بدانند والدین از آن‌ها چه انتظاری دارند. این انتظارات می‌تواند زمان غذاخوردن یا خوابیدن باشد، یا عواقبی که از یک رفتار یا عمل بد نصیبشان خواهد شد. یک رفتار ناشی از عصبانیت ناگهانی شما می‌تواند احساس امنیت کودک را زیر سوال ببرد.

بیش از حد در هر کاری به کودک کمک نکنید، اجازه دهید خودش کارهایش را انجام دهد و بالاخره مهارت لازم را کسب کند.

اگر بخواهید برای هر کاری، از جمله پوشیدن یک لباس، یا حل کردن یک پازل، به کودک کمک کنید، در واقع این پیام را به او می‌دهید که تو هیچ کاری را نمی‌توانی انجام دهی؛ احساس استقلال و خودکفایی کودک کم کم از بین می‌رود و حتی خلاقیت کودک نیز تحت تاثیر قرار می‌گیرد.

برای غذا خوردن کودکان، کودک قبل از پذیرفتن یک غذا، باید چند بار آن را امتحان کند. درصد زیادی از کودکان تمایل به امتحان کردن غذا‌های جدید دارند؛ البته اگر ببینند والدین از خوردن این غذا‌ها لذت می‌برند.

اگر با خوردن یک لقمه عقب کشیدند، کمی از غذا را در ظرفشان بگذارید و برای کودکان سخت غذا نیز تقویت و پاداش بگذارید. غذا در رشد کودک بسیار مهم است؛ لذا اگر رژیم غذایی کودک، تنها بر مبنای غذا‌هایی باشد که او دوست دارد، در برابر غذا‌های مفید و پر محتوا از خود مقاومت نشان خواهد داد.

۷ نکته برای بهبود اشتهای کودک

بد غذایی کودک نوپا در رابطه با زمان تماشای برنامه‌های تلویزیونی: بهتر است به کودک اجازه ندهید تا زمان زیادی را پای تلویزیون بنشیند. کودکان نوپایی که زمان زیادی را صرف دیدن تلویزیون می‌کنند، بعداً با مشکلات عدیده‌ای در یادگیری مواجه خواهند شد.

بهتر است کودکان نوپای خود را با خواندن کتاب‌های مصور و رنگی، بازی‌های مهارتی و جذاب، کار‌های خلاقانه حتی بازی با غیر از اسباب بازی، متناسب با خلاقیت کودک او را سرگرم کنید. با کودک خود صحبت کنید و او را تشویق کنید تا به داستان و صحبت‌های شما گوش هم بدهد و مهارت شنیداری او را نیز تقویت کنید.

به کودک احساس امنیت و حمایت بدهید: وقتی کودک می‌داند شما او را از آسیب‌ها حفظ می‌کنید، احساس امنیت و آرامش می‌کند.

نکات تربیتی کلی برای ارتباط با کودک نوپا

صحبت کردن با کودک در زمان‌های مختلف را داشته باشید.

نامیدن اشیا و اطلاعات اطراف کودک.

سعی کنید در برخورد با لجبازی کودک زود عصبانی نشوید.

اجازه کشف و لمس اطراف را به وی بدهید.

با او تعامل کنید و سعی کنید او را درک کنید.

بازی‌های وانمود کردن و نقش بازی کردن مثل آشپزی نمادین یا مغازه نمادین با او داشته باشید.

آشنا کردن او به عادت‌های روزمره و داشتن برنامه منظم برای کارها.

اجازه دهید اطراف را بهم بریزد.

خودش غذایش را بخورد، حتی اگر اطرافش کثیف شد.

بازی‌هایی برای تقویت مهارت‌های حرکتی درشت مثل خانه سازی داشته باشید.

وقت اختصاصی برای تفریح و بازی با او ترتیب دهید.

باشگاه خبرنگاران جوان اجتماعی ازدواج و خانواده

منبع: باشگاه خبرنگاران

کلیدواژه: خانواده ایرانی کودکان و نوجوانان شروع به راه رفتن یک سالگی دو سالگی رفتار ها غذا ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۶۰۲۰۱۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مصونیت از آسیب‌های اجتماعی با ویدئو کتاب‌های مهارتی برای کودکان

به گزارش خبرنگار فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا، به تازگی مجموعه ویدئو کتاب‌های بندانگشتی توسط موسسه شمیم و با همکاری انتشارات دال برای کودکان سه تا هشت سال منتشر شده است.

این مجموعه به موضوعاتی از قبیل مهارت گوش‌دادن، مهارت نه‌گفتن، کنترل هیجان، عزت نفس، هوش عاطفی، امیدواری، خوش‌بینی،‌ مدیریت خشم و حس ارزشمندی می‌پردازد. مجموعه «ویدئوکتاب‌های سلامت اجتماعی» مهارت‌هایی را مورد توجه قرار داده است که منجر به تربیت کودکانی با رشد همه‌جانبه شده و از آنها در افتادن به دام آسیب‌های اجتماعی محافظت می‌کند.

بخش جالب و قابل توجه کتاب که در کتاب‌های دیگر نیست این است که مخاطبان می‌توانند با اسکن کیوآرکدی که در صفحۀ شناسنامۀ کتاب آمده است، انیمیشن کتاب‌ها را نیز در تلفن همراه مشاهده کنند.

این مجموعه که در 9 جلد توسط انتشارات دال منتشر شده و در دسترس علاقمندان قرار گرفته است، اهمیت ویژه‌ای در حوزه آموزش مهارت‌های اجتماعی به کودکان دارد و به همین جهت گفت‌وگویی کوتاه با میلاد چخماقی مسئول آموزش موسسه شمیم داشتیم که در ادامه می‌خوانید:

اهمیت آموزش مهارت‌های مختلف اجتماعی به کودکان این رده سنی چیست؟

در رابطه با جایگاه آموزش برای کودکان و نوجوان از این مقدمه باید شروع کنم که در حوزه پیشگیری متاسفانه به خاطر ناکارآمدی روش‌های مختلف در گرایش به بزه در سنین جوانان به بالا و بزرگسالان، عموماً تمرکز به سمت کودک و نوجوان است که دلایل خیلی مختلفی دارد که اینجا جایگاه باز کردن این قضیه نیست ولی مهمترین بحث تأثیر همتایان، تأثیرپذیری از محیط، تأثیر رسانه‌ها و... است.

درباره نوجوانان و قشری که ما به عنوان کودک از آنها نام می‌بریم این امیدواری وجود دارد که تأثیرپذیری از رویکردهای آموزشی و مهارت افزایی بالاتر باشد و آنها را از آسیب‌ها مصون کند و همین باعث شده که ناشران به سمت تولید کتاب‌های مهارتی سوق پیدا کنند و این رویکرد، رویکردی جهانی است و در ایران هم سالها است که در حوزه‌های مختلف من جمله بحث آسیب‌های اجتماعی تمرکز به سمت مهارت افزایی و تا حدی دانش افزایی و آگاهی بخشی برود. البته نکته مهم این است که در این حوزه نوجوانان و کودکان با رعایت محدوده و حریم‌هایی که وجود دارد، باید گام برداشت.

درباره این محدوه و حریم‌ها بیشتر توضیح می‌دهید؟

یعنی خطوط قرمز آموزش به کودک و نوجوان رعایت شود، زود آموزی و پرآموزی نشود و کتاب از خطوط قرمز عبور نکند. به شکل کلی اهمیت جایگاه این کتاب‌ها برای کودکان مشخصاً بحث مهارت‌ها و آگاهی بخشی‌هایی است و ما متمرکز می‌شویم روی حوزه‌هایی که به عنوان اصول پایه یا مهارت‌های پایه زندگی از آنها می‌شود نام برد. اما آن چیزی که در حوزه آسیب‌ها مشخصاً جلوگیری از آسیب اعتیاد مد نظر ناشر و موسسه بود، مهارت‌های به خصوصی مثل کنترل خشم، عزت نفس، امید به آینده و کمک طلبی و توجه به خود و دیگران و بحث دوست یابی یا انتخاب دوست است که اینها به عنوان مهارت پایه و اولیه مطرح می‌شوند و خیلی می‌توانند برای پیشگیری ازآسیب‌هایی در آینده کودک و نوجوان کمک کننده باشند.

در کشورهای دیگه این سبک کتاب‌ها چه جایگاهی داره؟

همان طور که عرض کردم در ادبیات جهانی این حوزه سالهاست که درباره آن کتاب منتشر می‌شود و مشخصاً در کشورهای آمریکای شمالی وعموم کشورهای اروپایی به این رویکردها خیلی توجه کرده‌اند و کشورهایی که با آسیب‌هایی از جمله مباحث آسیب اجتماعی بیشتر سر و کار داشته‌اند، جایگاه و ضرورت این مسئله را بیشتر در نظر گرفته و تولیدات بیشتری داشته‌اند.

کتاب‌های ساده و دوستدار خانواده

نوع چاپ این کتاب‌ها متفاوت است، درباره چرایی این گونه چاپ کتاب‌ها به شکل آکاردئونی هم توضیح می‌دهید؟

در رابطه با فرمت یا حالا اصطلاحاً گونه و فرم کتابی هم که ناشر انتخاب کرده است ملاحظات ما این بود که سبک مینیمال و ساده شده وجذابی باشد که اصطلاحاً دوستدار خانواده است؛ به این معنی که کتاب به خاطر محتوایش نیازمند این هست که در خانواده، پدر و مادر یعنی والدین یا برادر و خواهر بزرگتر در کنار کودک باشند که با هم بخوانند و با هم درگیر کتاب شوند. از طرفی فرمت کتاب جذابیت‌های بصری و فیزیکی دارد که خود کودک را درگیرکند از طرف دیگر بحث هزینه‌هایی که بار می‌شد برای قطع کلاسیک مثل خشتی، گالینگور و حالا سبک‌های مختلف، ناشر رو به این سمت توجه داد تا برای اینکه بتواند کتاب‌ها را کمی بیشتردر بازار و به اصطلاح سبد خرید فرهنگی خانوار قرار بدهد و در این فرمت جدید به عنوان بروشوری و آکاردئونی چاپ کند که با هزینه حداقلی تولید را به دست مخاطب برساند.

ویدئو دار بودن کتاب‌ها چه قدر به آموزش این مهارت‌ها به کودکان کمک می‌کند؟

در رابطه با بحث ویدیو کتاب بودن، شاید این ناشر به عنوان اولین ناشر ویدیو کتاب نباشد و از قبل هم ناشرهای دیگری بودند که سعی کردند درکنار کتاب، سی دی کتاب، یا قبل‌ترها نوار کاست کتاب، ویدیو کتاب و... را هم تولید کنند اما الان خیلی کم کتاب در بازاروجود دارد که به قالب کیو آرکد و به شکل آنلاین و برخط، هم تیزر کتاب هم خود محتوای کتاب را به شکل ویدیو آهنگین ساخته باشد و نریشن روی آن داشته باشد. متاسفانه به خاطر وضعیت بد بازار کتاب و تغییر ماهیت مسئله نشر در ایران و البته به شکل کلی در جهان، استفاده از رسانه‌ها یا چند رسانه‌ها را بسیار زیاد شده و مشخصاً تکنولوژی وی آر آر VRR ناشران را به این سمت برده که بتواند ازاین فرصت استفاده کند و از بستر مدیا بیشترین بهره را ببر k د و جذابیت را به نحو بیشتری به مخاطب منتقل کند. مشخصاً مخاطبان کودک و نوجوانی که ما در نظر داریم این محتوا به آنها منتقل شود، شرایط یکسانی از نظر هوشی ندارند و بهره هوشی متفاوتی دارند و از نظر گیرایی یا به اصطلاح روانشناسی سبک‌های یادگیریشان متفاوت است؛ بعضی بصری هستند، بعضی سمعی هستند، بعضی فعال هستند و بعضی در حین رفتارهای پویا می‌توانند یادگیری را داشته باشند و این‌ها باعث شده تا از ظرفیت ویدیو بیشترین بهره را ببریم و در همه این اقشار با همه تفاوت‌هایی که دارند، تاثیرگذار باشیم. مضافاً اینکه اگر کودکان دارای محدودیت‌های فیزیکی و جسمی یا ذهنی را هم لحاظ کنیم، آن‌ها هم می‌توانند به وسیله ویدیو کتاب‌ها و بهره از یکی از ویژگی آنها یعنی حداقل به شنیداری خام یا تصویری خام تا حدی بهره ببرند و در نتیجه این سبک ویدیو کتاب انتخاب خوبی خواهد بود.

این کتاب‌ها چه طور برای ترجمه گزینش شدند؟

در رابطه با بحث گزینش کتاب اولین چیزی که برای ناشر مهم بود وموسسه روی آن تمرکز و توجه ویژه داشت بحث سلامت اجتماعی و مشخصاً آموزش‌ها و دانش افزایی هایی است که به حوزه آسیب‌های اجتماعی و مشخصاً بحث اعتیاد توجه دارند تا بتوانیم به مهارت پایه کودکان ارتباط پیدا کند. نکته بعدی بحث سبک و فرم مینیمال و ساده برای کتاب بوده که اصطلاحاً حداقل متن را داشته باشد تا برای جامعه بیشتری از مخاطبان کودک و نوجوان جذاب باشند اصطلاحاً کتاب‌های تصویری و بدون قصه که حجم متن کمی دارند. این مجموعه کتاب هم جزء این دسته است. نکته بعدی بحث تنوع و جذابیت‌های گرافیکی کار هست که از رنگها و قالب‌های جذابی استفاده کند و البته خیلی سعی شد تا بتواند مخاطب کودک و نوجوان ایرانی را درگیر کند. البته این نکته را هم باید یادآوری کنم که این عناوینی که گردآوری شده به شکل بسته کتاب است. در بازار کتاب قبلاً تعدادی از این‌ موضوعات بود و توسط ناشران مختلفی ترجمه و توزیع شده بود اما گردآوری یک مجموعه کتاب به شکل بسته‌های ویدیو کتاب توسط انتشارات دال وموسسه شمیم برای نخستین بار است.

انتهای پیام/